Over kist ameliyatı, overlerde meydana gelen kistlerin cerrahi müdahale ile çıkarılmasını içermektedir. Ancak, her over kisti ameliyat gerektirmez. Genelde, kistlerin boyutu, hastanın sağlık durumu ve kistin türüne göre tedavi yöntemleri belirlenir. Over kistleri üzerinde gerçekleştirilen ameliyatlar tıpta kistektomi olarak tanımlanır. Over kist ameliyatları genellikle laparoskopi ya da açık ameliyat şeklinde yapılır.

Over kistleri için uygulanan ameliyatlarda her zaman kistektomi uygulanmaz. Bazı hastalarda sadece kistin çıkarılması yeterli olabilirken, bazı durumlarda yumurtalık ve rahmin de alınması gerekebilir. Kanser şüphesi olan bir over kisti ameliyatında rahim ve yumurtalıklar da kist ile birlikte alınabilir. İyi huylu kistlerde de bazen sadece kistin alınması yeterli olmayabilir. Kistin çevresinde oluşan yapışıklıklar nedeniyle yumurtalığın da alınması gerekebilir.

Kistektomi girişimi yaklaşık olarak 60 dakika sürer. Ameliyat laparoskopik teknikle gerçekleştirilmişse hasta ameliyatın ertesi günü taburcu edilebilir. Ancak, açık ameliyat kullanılmışsa hasta en az 3 gün boyunca hastanede gözetim altında tutulur.

Over kistleri için açık ameliyata nazaran kapalı yani laparoskopik yöntem daha fazla tercih edilmektedir. Laparoskopi ile hastanın göbek çukuru altından ve kasık bölgesine yakın bir yerden ufak delikler açılır. Bu deliklerin boyutu en fazla 1 santimetre olur. Açılan deliklerden bölgeye inilerek var olan kist alınır. Ameliyatta açılan kesi çok ufak olduğu için hastanın iyileşme süresi oldukça kısa olur. Laparoskopik yöntemde hasta ameliyat sonrası açık ameliyata nazaran daha az ağrıya maruz kalır. Bu sebeplerden dolayı hastanın genel durumu laparoskopiye uygunsa ameliyatın bu yöntemle yapılması daha konforlu ve güvenli olur. Laparoskopik ameliyat genel anestezi yardımı ile yapılır.

Laparoskopik cerrahi, çikolata kistleri, dermoid kistler, persiste fonksiyonel kistler ve over kist torsiyonları için tercih edilen ameliyat yöntemidir. Ancak kist çok büyükse, hasta hamileyse veya hastanın obezite problemi varsa ameliyat olarak açık ameliyat tercih edilmelidir.

Laparoskopik cerrahide operasyon sırasında kistin kötü huylu olduğu tespit edilirse, olası bir kanama ve lezyon gibi nedenlerden dolayı ameliyat açık ameliyata çevrilebilir. Bu tarz riskler hakkında hasta ameliyata alınmadan önce bilgilendirilmelidir.

Açık over kisti ameliyatlarında kesi karından açılır. Tıpkı sezaryen kesisi gibi enine yaklaşık 8-10 santimetre kadar kesi açılır. Bu kesiden bölgeye inilerek gerekli işlemler gerçekleştirilir. Ameliyat genel anestezi uygulanarak yapılır. Her iki ameliyat türü de yaklaşık olarak 1 saat kadar sürer. Ancak ameliyat süreci kistin büyüklüğü ve hastanın genel durumuna göre değişebilir.

Ameliyat anında kistle beraber yumurtalık tamamen alınmışsa kistin nüksetme olasılığı yoktur. Eğer yumurtalıklar alınmamışsa kistin tekrarlama olasılığı vardır.

Over kisti ameliyatı açık ameliyat tercih edilerek yapılmışsa hasta 1-3 gün arasında hastanede tutulur. Laparoskopi yönteminde ise hasta 1 gün hastanede tutularak taburcu edilir. Laparoskopik yöntemde iyileşme süreci açık ameliyata nazaran daha kısadır. Hasta kısa sürede günlük hayatına dönüş yapabilir. Hasta çalışıyorsa 7-14 gün sonra iş hayatına dönebilir.

Over kisti ameliyatlarından sonra hasta kendini iyileşmiş hissediyorsa cinsel birliktelik yaşayabilir. Ancak ameliyatla beraber rahim alınmışsa 1 ay boyunca cinsel birliktelikten kaçınılmalıdır. Yapılan rutin kontrollerden sonra doktor hastanın cinsel ilişkide bulunması için bir sakınca görmüyorsa, yasak dönemi bitmiş demektir. Açık ya da kapalı over kisti ameliyatlarında cinsel birliktelikte bulunma süreci aynıdır. Kapalı ameliyatta hasta kendini daha çabuk toparlayacağı için süreyi öne çekebilir. Ameliyattan 3-4 hafta sonra hastanın adet görmesi beklenir. Ancak bu süreç hastanın en son adet gördüğü güne bağlı olarak değişebilir.