Vitrektomi ameliyatı, göz küresinin içini kaplayan jel kıvamlı şeffaf dokuya vitreus adı verilir. Vitreus, göz hacminin ortalama %2'sini oluşturan bir dokudur ve göz anatomisinin oluşmasına yardımcı olur. Gözün arka tarafında meydana gelen hastalıkların tedavisinde genellikle vitrektomi ameliyatı tercih edilir. Vitrektomi ameliyatı sonrasında vitreus jeli yerini aköz adı verilen göz içi salgısal sıvı doldurur. Vitrektomi ameliyatı, çok ince özellikte kesici ve emici bir alet yardımı ile yapılır. Bu alet sayesinde göz içine girilerek gözün arkasındaki jel boşaltılır. Bu işlem, retinaya ve retinada meydana gelen rahatsızlıklara ulaşılmasını sağlar.

Vitrektomi ameliyatı, göz içi sıvısının içinde gerçekleşen kanama, çekilmeye yol açan bantlar, göz içine kaçan yabancı cisimler veya enfeksiyonların temizlenmesi, retinanın tekrar eski haline getirilmesi için uygulanır. Kanama, enfeksiyon, göze kaçan yabancı cisimler ya da skar dokularının varlığında görme kabiliyeti bozulur ve bu durum karşısında vitrektomi ameliyatı ile düzeltmeler yapılır. Bu ameliyat gerçekleşmezse görme kaybı ya da körlük meydana gelebilir.

Vitrektomi ameliyatını gerektiren birçok göz hastalığı bulunmaktadır. Vitrektomi ameliyatı;

Vitrektomi ameliyatı tercihe göre lokal ya da genel anestezi kullanılarak gerçekleştirilir. Gözün beyaz kısmında bulunan skleraya mikro kesi atılarak 3 yerden giriş yapılır. Pars plana olarak tanımlanan renkli alana yakın bir yerden ameliyat gerçekleştirilir. Açılan kesilerden biri göz içi basıncı düzenlemek amacıyla sıvı vermek için kullanılır. Diğer kesiler ise kullanılacak aletlerin girmesi için kullanılır. Gözde bulunan problemin çeşidine ve şiddetine bağlı olarak göz içine sıvı haricinde hava, gaz ve silikon tarzı maddelerin verilmesi gerekebilir. Göz içine sıvı haricinde hava ya da silikon verilmişse, ameliyat sonrası, hastalığın tedavisi bu maddeler göz içinde kaldığı sürece devam eder. Göz içine konulan silikonun tekrar alınmasına gerek duyulabilir. Fakat göz içine verilen diğer maddelerin kendiliğinden emilme özellikleri vardır, bu nedenle alınmalarına gerek kalmaz. Göz içinde bulunan maddeler gözde kaldığı sürece 1 hafta-1-2 ay görme kaybı yaşanabilir. Gelişen teknoloji sayesinde günümüzde gerçekleştirilen vitrektomi ameliyatlarında genellikle dikiş atılmasına gerek duyulmaz.

Vitrektomi ameliyatında göz içine hava ya da gaz verilmişse hastanın 3 günle 3 haftaya kadar yüzüstü yatması gerekir. Göz içi basınç ameliyatın ardından yükselerek retina damarında tıkanıklığa yol açabilir. Vitrektomi ameliyatının en önemli riski ameliyattan sonra katarakt oluşumu, kanama, retinanın yerinden ayrılmasıdır. Bu gibi problemler geliştiğinde ameliyatın tekrarlanması gerekebilir.

Vitrektomi ameliyatından sonra gözün eczanelerden temin edilecek kapama pamukları ile korunması gerekir. Bu pamukların her gün düzenli olarak değiştirilmesi gerekir. İlk kontrole gidene kadar göz kapalı tutulmalıdır. İlk bir hafta sadece vücut yıkanmalıdır. Göze su değdirmemeye özen gösterilmelidir. Göz etrafı temiz bir pamuk parçası ile hafif hareketler ile silinebilir. İlk kontrolün ardından doktor müsaade ettiği takdirde göz kapalı olacak şekilde banyo yapılmaya başlanabilir. Ameliyat sonrası hasta taburcu edilirken göz için kullanacağı ilaçlar reçete edilir. Gözde yaşanan ağrı ya da batma gibi şikâyetler için ağrı kesici reçete edilebilir. Ameliyattan sonraki süreçte hastanın başını nasıl tuttuğu önemli bir ayrıntıdır. Doktor hastanın yatış şekli ve ne kadar süre devam edeceği hakkında gerekli bilgileri verir.

Vitrektomi ameliyatı, modern göz cerrahisi teknikleri kullanılarak gerçekleştirilen karmaşık bir prosedürdür. Hastaların ameliyat sonrası iyileşme süreci, doktorun önerilerine uyulmasına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ameliyat sonrası dönemde düzenli doktor kontrollerine gitmek, olası komplikasyonların erken tespiti ve tedavisi açısından önemlidir. Ayrıca, ameliyat sonrası dönemde göz sağlığını korumak için ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı ve göz hijyenine dikkat edilmelidir. Vitrektomi ameliyatı geçiren hastaların, gözlerini doğrudan güneş ışığından korumak için güneş gözlüğü kullanmaları da önerilir.