Ayak ameliyatları, ayaklarda meydana gelen çeşitli sağlık sorunlarını gidermek amacıyla uygulanır. Modern tıpta, estetik amaçlı yapılan ayak ameliyatları da bulunmaktadır. Bu tür ameliyatlar, ayakları inceltmek amacıyla parmak ve tarak kemiklerinin çıkarılması gibi çeşitli işlemler içerebilir. Ayaklarda meydana gelen şekil bozuklukları ve deformasyonlar da cerrahi müdahalelerle düzeltilmektedir. Bu ameliyatların en sık yapılanı, baş parmakta oluşan kemik çıkıntılarının düzeltilmesidir. Ancak, bu tür ameliyatların estetik amaçlı yapılmaması önerilir, çünkü ameliyat sırasında ayaktaki kemikler kesilir ve bu durum ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Ameliyat sonrasında başlangıçta ağrı olmayabilir, çünkü ağrıların ortaya çıkmasını engelleyen bir işlem yapılmış olabilir. Ayaklarda şekil bozukluğuna neden olabilecek sorunların ortadan kaldırılması için aşırı kilolardan korunmak ve uygun ayakkabı kullanmak gerekmektedir. Bu şekilde ayak sağlığına dikkat edildiğinde, ayak ameliyatına gerek kalmadan sağlıklı ayaklara sahip olunabilir.

Charcot-Marie-Tooth (CMT) hastalığı, ayaklarda kas dengesizliğine neden olan genetik ve nörolojik bir hastalıktır. Çocukluk döneminde ortaya çıkan bu rahatsızlık, çocukların yürüme sırasında sık sık düşmelerine yol açabilir. Yaşın ilerlemesiyle birlikte ayaklardaki deformiteler ilerlemeye başlar. Ayak içinde kavis derinleşir ve topuk bölümü iç kısma doğru kayar. İleri aşamalarda ise ayak parmaklarında deformasyonlar başlar. Erken teşhis edilip ameliyat yapıldığında, bu rahatsızlık giderilebilir.

Romatoid artrit, ayaklarda şekil bozukluklarına yol açan bir hastalıktır. Ayaklardaki bu sorunları gidermek amacıyla yapılan ameliyatlar genellikle başarılıdır. Rahatsızlık ilerlemeden yapılan ameliyatlar daha başarılı sonuçlar verir. Hastalık, ayak ve ayak bileğine doğru yayılabilir ve ameliyatlar buna göre düzenlenir. Bu durumda en sık parmaklar ve ayak bileği eklemi etkilenir.

Ayaklarda en çok karşılaşılan kırık rahatsızlıkları genellikle eski topuk kırıklarıdır. Ayaklarda daha önce oluşan kırıklar, ameliyat edilmeden tedavi edilmesi veya yanlış ameliyat yapılması sonucunda deformasyonlara yol açabilir. Bu tür deformasyonlar, ameliyatla düzeltilebilir ve ağrısız, düzgün basabilen ayaklara sahip olunabilir. Ayak bileğindeki önceki deformasyonlar da bu tür sorunlara neden olabilir.

Baş parmakta oluşan kemik çıkıntıları, medikal tedavilerle giderilemediğinde cerrahi olarak ameliyat edilir. Ameliyatta baş parmakta oluşan deformite nedeniyle bozulan basma kusuru ortadan kaldırılır ve ayakkabıların daha rahat giyilmesi sağlanır. Bu kemik çıkıntıları, hastalar için çok acı vericidir ve estetik açıdan hoş olmayan bir görünüme neden olur, bu sebeple cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelir.

Ayakta bozulmuş ve işlevini yitirmiş eklem yerlerine porselen, metal veya polietilen yüzeylerin takılmasıyla yapılan ameliyatlardır. Ameliyat sonrasında hastalar, ağrısız ve normal işlev gören bir ayak eklemine kavuşabilirler. Yıllar içinde yıpranmış ve sağlıksız hale gelen ayaklarda bu sorunlar ortaya çıkar. Özellikle orta yaş grubundaki insanlar bu tür ameliyatları sıkça geçirirler.